De leesbubbel over Dius

Moderator: Hadewich Wauters
Tekst: Ann Van Damme
Foto's: Kristien Bosmans

Op woensdag 12 maart kwam de Dilbeekse Leesbubbel samen in de bibliotheek van Dilbeek om Dius, het nieuwste boek van Stefan Hertmans, te bespreken. Deze bijeenkomst diende als voorbereiding op de auteurslezing van Hertmans op 19 maart in het Dil'Arte Auditorium, georganiseerd door het Masereelfonds in samenwerking met de bibliotheek van Dilbeek. 

De taal

De avond begon met een voorstellingsrondje, waarna iedereen een score gaf aan het boek. Gemiddeld kreeg het boek een 7,5 op 10. 

Over de taal waren we het eens: subliem. Toch vonden enkelen het soms moeilijk, waardoor het woordenboek regelmatig werd geraadpleegd. Enkele voorbeelden: filigraan, scrutineus, rizoom, convoluut en discursief.

Dius staat vol met prachtige, interessante zinnen die zich uitstekend lenen om geciteerd te worden. De citaten werden rondgegeven en vormden een prima basis om alle thema’s en personages uit het boek te bespreken. Hierdoor kwamen onderwerpen als vriendschap en liefde, littekens en geweld, loutering en vergeving, melancholie, kunst, platteland versus stad en jeugd tegenover ouderdom uitgebreid aan bod.

Het verhaal 

Wat de inhoud betreft, zagen we een mix van essays over kunst en een verhaal over vriendschap. Voor sommigen was het essayistische aspect te dominant, terwijl anderen genoten van de uitgebreide kunst- en muziekreferenties. Sommigen vonden de vele uitwijdingen naar muziek en kunst fantastisch en deden uit eigen interesse extra opzoekingswerk. Eén deelnemer maakte een Pinterest-lijst van alle kunstwerken uit het boek en ontdekte dat er een Spotify-compilatie bestaat met de besproken muziekstukken. Toch waren er ook lezers die de essayistische uitwijdingen minder geslaagd vonden en liever een meer afgelijnd verhaal hadden.

Magisch-realisme en minutieuze beschrijvingen

Daarnaast merkten enkele lezers een magisch-realistisch element op, zoals het ongeluk met het hert en de fantastische scène waarin de vriendin van Anton, Nouka, letterlijk de helft van haar inboedel meenam – inclusief een doormidden gesneden televisie. Andere passages waren dan weer uiterst minutieus en soms wreed beschreven, zoals de verminking van Dius, wat herinneringen opriep aan enkele wrede scènes uit een andere roman van de hand van Hertmans Oorlog en Terpentijn.

De cover

De cover toont twee vechtende vogels: een buitelende valk en een reiger. De valk is een roofvogel, terwijl de reiger symbool staat voor wijsheid en eenzaamheid. Zijn ze in gevecht of voeren ze een dans op? Dit beeld is een detail uit Young Knight in a Landscape van Vittore Carpaccio, een schilderij dat een belangrijke rol speelt in het boek. Een deelnemer vroeg zich af of de aanschouwing van dit schilderij voor Hertmans een inspiratiebron was voor het schrijven van Dius.

Stijlbreuken 

Sommige lezers vonden dat er stijlbreuken in het verhaal zaten, met name in het hoofdstuk over Jan Chapot (lees: Jan Hoet), waarin Stefan Hertmans duidelijk afrekent met de kunstpaus. Sommigen zagen dit als een gratuite afrekening, terwijl anderen vonden dat een auteur zijn vrije mening mag uiten. Desondanks zorgde deze passage voor een opvallende breuk in de flow van het verhaal, wat niet door alle lezers werd gewaardeerd.

De algemene conclusie

De algemene conclusie van de leesgroep was dat Dius minder homogeen aanvoelt dan Hertmans’ vorige boeken, maar dat het wel persoonlijker is. Een deelnemer vatte het mooi samen: "Maar het leven is niet homogeen!"

Daarmee sloten we een boeiende en inspirerende discussie af, en kozen we twee vragen die we Stefan Hertmans op zijn lezing vanuit de leesgroep zullen stellen:

Kan liefde even diep gaan als vriendschap, zoals in het boek beschreven?
Waarom komt er een kind met het syndroom van Down in het verhaal?
 
Ontdek: 

🎵 Muziek Spotify: Dius - Stefan Hertmans - playlist by Liesbeth