theatermaker, acteur Chokri Ben Chikha
theatermaker, dansgezelschap
Biografie
Chokri Ben Chikha Ben Mohammed werd in 1969 geboren in Oostende, zijn ouders zijn van Tunesische afkomst. Hij is naast acteur en theatermaker, ook docent en artistiek onderzoeker.
In 2003 richt hij samen met zijn broer Zouzou Ben Chikha en dramaturge Femke Vandenbosch het gezelschap Union Suspecte op dat furore maakte met de familietrilogie De Leeuw van Vlaanderen (2003), Onze Lieve Vrouw van Vlaanderen (2005) en Broeders van Liefde (2008), een veelbesproken en ook in het buitenland opgevoerde drieluik dat vertrekt vanuit het vervormde en uitvergrote autobiografisch materiaal van de familie Ben Chikha.
Vanaf 2007 is hij docent en artistiek onderzoeker aan de Koninklijke Academie voor Schone Kunsten van Gent. In 2008 beslist Chokri Ben Chikha om zich te concentreren op zijn doctoraat in de kunsten met als titel Wat is de kritische waarde van het gebruik van stereotypen als theaterteken? De zoo humain als (onder)zoek(s)instrument. Vanuit die context startte hij in 2009 met de internationale performancegroep Action Zoo Humain waarvan hij artistiek leider is. In 2013 behaalde hij zijn doctoraat in de kunsten.
Action Zoo Humain
Action Zoo Humain is de performancegroep en het theatergezelschap rond Chokri Ben Chikha (theatermaker, performer,onderzoeker) en Zouzou Ben Chikha (theatermaker, acteur, muzikant).
Raphaël Vandeweyer en Sietske De Vries nemen dramaturgie en artistieke assistentie op zich. Voor hun producties werkt het gezelschap samen met een breed ensemble kunstenaars en onderzoekers uit binnen- en buitenland.
Action Zoo Humain gaat na in hoeverre theater direct kan ingrijpen op de werkelijkheid zonder daarbij haar poëtisch potentieel en zelfkritiek uit het oog te verliezen. Het gezelschap gebruikt hiervoor het historische concept van de ‘zoo humain’ als (onder)zoek(s)instrument om etnische, religieuze, nationalistische en economische conflictzones te bevragen. Daarenboven streeft Action Zoo Humain ernaar interculturele vraagstukken bespreekbaar te maken en het publiek te activeren. Het gezelschap zoekt naar hedendaagse formats om de interculturele maatschappelijke realiteit weer te geven.
Artiest in residentie
In september 2013 tot oktober 2014 is Chokri Ben Chikha artiest in residentie in Westrand. HIj gaat op zoek naar de eigenschappen van de Vlaamse identiteit. Hij roept de Dilbekenaren op om hem voorwerpen en verhalen te brengen die bepalen wat Vlaanderen onderscheidt van de rest van de wereld met als doel een Vlaams paviljoen creëren voor de wereldtentoonstelling. Uit dit onderzoek is de voorstelling Flemish Pavillon gegroeid en op verschillende tijdstippen gespeeld in de galerij in oktober 2014.
Voorstellingen in Westrand
Perzen. Triomf van empathie (8 januari 2025)
In Perzen. Triomf van Empathie. onderzoekt regisseur Chokri Ben Chikha het empathische vermogen van zes performers. Slagen ze erin om door de bril van een Griekse tragedie anders te kijken naar een decennialange uiterst gepolariseerde kwestie?
Een van de speerpunten van theatergezelschap Action Zoo Humain is het Westerse culturele erfgoed confronteren met de realiteit van een meerstemmige wereld. Onder leiding van Chokri Ben Chikha kijken de performers naar het langdurige conflict tussen Israël en Palestina door de lens van de oudste tragedie uit de theatercanon: De Perzen van Aeschylus. Schreef Aeschylus, die zelf tegen de Perzen vocht, over de Perzen met oprechte empathie of bevestigde hij met zijn tragedie juist de superioriteit van de Grieken? Welke parallellen kunnen we leggen tussen heden en verleden?
In deze multidisciplinaire theatervoorstelling daagt Ben Chikha de jonge generatie uit om hun persoonlijke, politieke en artistieke visies te scherpen aan de twee belangrijkste elementen uit de tragedie: empathie en hoogmoed. De beproeving wordt extra op scherp gesteld door een meerstemmig koor van Palestijnen en Israëliërs die werden geïnterviewd door Ben Chikha toen hij in januari 2024 in die regio was.
(c) Kurt Van der Elst
Flemish Primitives (20 september 2023)
Met deze dansshow leverde Vlaanderen in 2021 zijn visitekaartje af op de wereldtentoonstelling in Dubai. In een energieke showcase strijden zes jonge dansers met elkaar en met de iconen van de Vlaamse Canon, van Jan Van Eyck tot Anne Teresa De Keersmaeker, van Brueghel en Rubens tot Platel en Fabre.
De zes jonge kunstenaars, die enkel hun drang naar succes en hun migratieachtergrond delen, ondergaan een reeks experimenten. Wie bestendigt het geloof in de survival of the fittest? Wie trekt zich terug uit de ratrace? Wat is de ultieme formule voor Vlaams succes? Wie worden de nieuwe Vlaamse Meesters?
De voorstelling schijnt nieuw licht op flitsende talentenjachten en de maakbaarheid van dit succes.
Testament van een journalist (19, 20 en 21 augustus 2021)
In een tijdperk waarin niemand nog echt begrijpt hoe onze systemen werken en sommigen wellicht mensenrechten inruilen voor een Ipad of abonnement op de Flair, laten we ons steeds meer leiden door roddels, perceptie en buikgevoel. Nooit eerder was er zo'n kakofonie aan informatie: iedereen journalist. Is dit het einde van de journalistiek?
In deze productie nodigde Action Zoo Humain het publiek uit voor een laatste avondmaal om het einde van de journalistiek te vieren. Aan het hoofd van de tafel zat gastheer én geliefd, gevreesd en beschimpt journalist Hugo Camps. Als symbool van een hele generatie journalisten neemt hij afscheid en opent hij zijn testament. Nog eenmaal blikt hij terug en deelt hij zijn profetieën met zijn volgelingen, zijn verraders en de zwijgende menigte.
Le Chicon (5 februari 2021)
Tijdens de lockdown in Coronatijd startte cultuurconnect met een televisiekanaal Podium19, hiervoor werden een aantal voorstellingen hernomen zonder publiek. Le Chicon werd opgenomen in Westrand op 5 februari 2021 en in april uitgezonden op dit kanaal. Lees het blogartikel bij deze voorstelling
Inhoud: Move over, Jeroen Meus. In Le Chicon neemt nieuw talent Maxime Waladi het roer achter het fornuis over. Waladi kruidt, bakt, bereidt en serveert live zijn lievelingsgroente en onze Vlaamse trots: het witloof. De jonge theatermaker, gecoacht door Zouzou Ben Chikha, graaft in de multiculti grond van zijn verleden, bezaaid met witloofkroppen en durumtarwe. Wat werpt hij van zich af en wat wenst hij te koesteren? Waladi gaat op z’n witte Air Maxen op zoek naar zijn wortels en bindt de strijd aan met zijn kwelgeesten.
Join the revolution (26 januari 2017)
Vijf jaar nadat Mohammed Bouazizi zichzelf in brand stak en daarmee de Tunesische revolutie ontlokte – en weliswaar met de hete adem van de recente narigheid in de nek – maakt Action Zoo Humain een balans op van de Arabische Lente. Samen met Mourade Zeguendi en Marijke Pinoy onderzoeken Chokri en Zouzou Ben Chikha verschillende pistes om de revolutie een positieve wending te geven - als kritisch optimistisch antidotum tegen het actuele klimaat.
Jeroen Olyslaegers en dramaturg Erwin Jans kropen in de pen en lieten zich inspireren door Henry Purcells onthutsende en tijdloze opera Dido en Aeneas die zich afspeelt in Carthago, in de omgeving van het huidige Tunis. Componist Tim Gistelynck verzacht de zeden met zijn pianobegeleiding. Operazangeres Nora Khallouf en zanger Walid Ben Chikha vullen de zaal met hun warme stemmen en de Tunesische danser Rochdi Belgasmi voert een ingetogen solo op.
Flandrien (2016)
Aan de eindmeet, op de top van de louteringsberg,
staat de Flandrien zijn scheppende pers te woord:
"Ah ja, ik zeg 't Marc,
als ons leven te vergelijken zou zijn met een perfecte cirkel,
getrokken door een passer met pin en potlood,
Dan kan ik u zeggen, Marc:
De benen waren goed,
Mijn pin stond schoon in 't centrum,
en mijn potlood stond op scherp.
Maar ge kent dat hé Marc,
er zijn ook gasten,
die een passer hebben met twee pinnen,
en gasten,
die een passer hebben met twee potloden.
En weet ge, Marc,
't Is simpel hé,
celui qui voyage avec les cochons,
doit manger le même pâté.
é?"
Met Wim Willaert, Mourade Zeguendi, Wouter Bruneel, Zouzou Ben Chikha Regie Zouzou Ben Chikha
Flemish Pavillion / Vlaams paviljoen (2014)
“Een Vlaming kan zich goed relativeren, staat met beide voeten stevig in de kleigrond, waaruit na noeste arbeid een baksteen wordt gemaakt.” Maar wat vindt u? Met dank aan vele enthousiaste Dilbekenaren verzamelde Action goede ideeën en voorwerpen over de Vlaamse identiteit voor het Flemish Pavilion in Dubaï (2020). Een prototype van het Vlaams Pavilion werd opgesteld in de bokaal en in de galerij van Westrand, gekoppeld aan een lezing rond stereotypes en een voorstelling van het Vlaams pavillioen. Iedereen die een bijdrage leverde, maakte kans om een reis naar Dubai te winnen.
Interviews
29/09/2023: Chokri Ben Chikha, een Westrandicoon van 50 jaar Westrand
29/01/2021 - Artiest in residentie: Le Chicon